Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę

Zadośćuczynienie za doznane krzywdy jest jednym z podstawowych pojęć z obszaru roszczeń. Bywa mylone z odszkodowaniem, a tymczasem jego charakter jest zupełnie inny. Warto zdawać sobie z tego sprawę, zwłaszcza gdy na skutek wypadku (własnego, albo bliskich osób) lub innej sytuacji losowej doznaliśmy szkody lub krzywdy.

Co to jest zadośćuczynienie?

W ramach definicji możemy przytoczyć stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie:

„Żadna kwota nie jest w stanie zrekompensować straty osoby bliskiej. W związku z tym celem zadośćuczynienia jest jedynie złagodzenie doznanych cierpień i wyrządzonej krzywdy. Wysokość tego zadośćuczynienia musi być adekwatna w tym znaczeniu, że powinna uwzględniać – z jednej strony rozmiar doznanej krzywdy, z drugiej zaś – powinna być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom i stopie życiowej społeczeństwa, zaś zindywidualizowana ocena tych kryteriów pozostawiona jest uznaniu sędziowskiemu. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2017 r.)”

Definicję zadośćuczynienia dokładniej precyzuje art. 445 § 1 k.c. odwołujący się do treści art. 444 § 1 k.c. stanowiąc, iż osobie poszkodowanej, na skutek określonej szkody, sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Można zatem śmiało powiedzieć, że zadośćuczynienie za doznaną krzywdę jest świadczeniem związanym bezpośrednio z obowiązkiem odszkodowania i ma rekompensować finansowo powstałą niematerialną szkodę.

Cechy charakterystyczne zadośćuczynienia

• jest to świadczenie osobiste i jednorazowe
• jest zasądzane w formie pieniężnej
• prawo do zadośćuczynienia przechodzi na spadkobierców poszkodowanego (w określonych przypadkach!)
• jest świadczeniem fakultatywnym tzn. w pewnym sensie uznaniowym.

Zadośćuczynienie jest świadczeniem bardzo zindywidualizowanym ponieważ sąd orzekający w sprawie zadośćuczynienia posiada swobodę w jego przyznaniu i określeniu jego wysokości. Zadośćuczynienie powinno rekompensować rozmiar i charakter doznanej krzywdy, a ta nawet w podobnych przypadkach, może mieć inny wymiar. Sąd rozpatruje każdą sprawę indywidualnie, biorąc pod uwagę wszystkie czynniki i okoliczności towarzyszące. Od nich, oraz od odpowiedniego przedstawienia materiałów dowodowych, zależy czy uzyskamy zadośćuczynienie i w jakiej kwocie.

Ile może wynosić zadośćuczynienie i co wpływa na jego wysokość?

Główne kryteria wpływające na wysokość zadośćuczynienia:

• wiek i płeć poszkodowanego
• stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego wyrażający się w kalectwie, oszpeceniu, ograniczeniu ruchowym itp.
• długotrwałość choroby, cierpień, leczenia, rehabilitacji, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne, okres dochodzenia do względnej sprawności, przywrócenie prawidłowych funkcji życiowych
• niepewna przyszłość poszkodowanego, uniemożliwienie realizacji planów życiowych
• aktualna i zmieniająca się stopa życiowa społeczeństwa polskiego oraz sytuacja materialna społeczności na terenie zamieszkania poszkodowanego

W każdym przypadku istotne jest odpowiednie przedstawienie krzywdy poszkodowanego i wszystkich okoliczności, które będą miały znaczenie w tym konkretnym przypadku.

Potrzebujesz porady prawnej?

Jeśli macie Państwo jakiekolwiek pytania – zapraszamy do kontaktu i skorzystania z pomocy doświadczonych prawników Nowak & Partners. Już podczas pierwszego kontaktu z nami odpowiemy na najpilniejsze pytania jakie najpewniej się Państwu nasuwają.